Η επικοινωνία είναι τόσα πολλά περισσότερα από λέξεις.
Η επικοινωνία μας με τους άλλους είναι ο γραπτός και ο προφορικός μας λόγος, δηλαδή οι σκέψεις που δομούμε και οι λέξεις που επιλέγουμε να χρησιμοποιήσουμε κάθε φορά, είναι ο τόνος της φωνής μας, οι χειρονομίες που κάνουμε, οι στάσεις που παίρνει το σώμα μας, τα μικρά τικ και οι εκφράσεις του προσώπου που ασυναίσθητα χρησιμοποιούμε. Η επικοινωνία είναι διαδικασία.
Η γλώσσα του σώματος είναι πέρα από λέξεις· είναι η μη-λεκτική μορφή επικοινωνίας, η μορφή αυτή που ασυνείδητα ενεργοποιείται, συνοδεύει πολύ συχνά τα λεγόμενα μας και εκφράζει τα αυθεντικά συναισθήματα μας και τις σκέψεις μας.
Τέτοια παραδείγματα είναι το χαμόγελο, το γερμένο κεφάλι, το κοκκίνισμα, το να γέρνω μπροστά, τα σταυρωμένα χέρια στο στήθος, οι σφιγμένοι ώμοι, ο γερμένος αναπαυτικά κορμός, το χτύπημα των ποδιών, το σφίξιμο των δοντιών, τα υγρά μάτια, το άγγιγμα.
Τα συναισθήματα που φανερώνονται; Χαρά, ενδιαφέρον, αμηχανία, άμυνα, στρες, χαλάρωση, νευρικότητα, άγχος, συγκίνηση.
Η γλώσσα του σώματος είναι μία ξεχωριστή γλώσσα κατά κάποιον τρόπο, γιατί ενεργοποιείται αυτόματα χωρίς να περνάει από το φίλτρο της γνωστικής διαδικασίας και δεν ελέγχεται από τον εγκέφαλο μας. Αυτό στην πράξη σημαίνει ότι είναι μία ακούσια έκφραση των όσων αισθανόμαστε και σκεφτόμαστε, γι’ αυτό και πολλές φορές θεωρείται πιο αξιόπιστη ένδειξη της αλήθειας.
Αν υποθέσουμε ότι εμείς είμαστε ο πομπός ενός μηνύματος και ο άλλος ή οι άλλοι είναι ο αποδέκτης τότε ο συνδυασμός της λεκτικής και της μη λεκτικής έκφρασης μας είναι το ολοκληρωμένο μήνυμα που εκπέμπουμε. Άρα η επικοινωνία μεταξύ πομπού και δέκτη μπορεί να βελτιωθεί ή να δυσκολέψει ανάλογα με την καθαρότητα του μηνύματος και την συνολική κατανόηση του.
Όταν αναγνωρίζεις και μπορείς να “διαβάσεις” την γλώσσα του σώματος αποκτάς και επίγνωση των αντιδράσεων των άλλων στα λεγόμενα σου, ή και αντίστροφα μπορείς χρησιμοποιήσεις την γλώσσα του σώματος για να πετύχεις τον επικοινωνιακό σου στόχο, π.χ. να δείχνεις πιο χαλαρός ή πιο θετικός προς κάτι συγκεκριμένο.
Είναι καλό να θυμόμαστε ότι η μη λεκτική επικοινωνία παίζει πολύ μεγάλο ρόλο όταν συζητάμε κάτι που έχει συναισθηματική βαρύτητα. Γι’ αυτό και είναι τόσο δύσκολο να βάλουμε το συναίσθημα μας σε λέξεις στον γραπτό λόγο, π.χ. σε ένα email η σε ένα μήνυμα.
Πώς να διαβάσεις την γλώσσα του σώματος
Διαβάζοντας τη γλώσσα του σώματος μπορείς ουσιαστικά να αντιληφθείς και να καταγράψεις τα συναισθήματα και τις αντιδράσεις των άλλων. Υπάρχουν σημάδια στο σώμα, στον τόνο της φωνής, σε χειρονομίες που σε βοηθάνε να καταλάβεις τι πιθανώς εκφράζει αυτό που βλέπεις. Τα μάτια σου καταγραφούν και το μυαλό σου ερμηνεύει αρκεί να ξέρεις την αντιστοιχία. Κάποια πράγματα ερμηνεύονται με αρνητική χροιά και κάποια άλλα με θετική χροιά. Το να μάθεις να ξεχωρίζεις τα μη λεκτικά σημάδια είναι κάτι στο οποίο μπορείς να εκπαιδευτείς και το μόνο που χρειάζεται είναι παρατηρητικότητα και εξάσκηση.
Χαρακτηριστικά σημάδια που ερμηνεύονται αρνητικά:
- Χέρια σταυρωμένα μπροστά στο στήθος
- Ανέκφραστο πρόσωπο
- Σώμα στραμμένο σε αντίθετη κατεύθυνση από όπου βρίσκεσαι εσύ
- Μικρή έως καθόλου βλεμματική επαφή
- Ονυχοφαγία
- Μουτζούρωμα χαρτιών
- Χτύπημα των δακτύλων σε επιφάνεια
Τέτοια σημάδια μπορεί να δείχνουν νευρικότητα, θλίψη, άγχος, έλλειψη ενδιαφέροντος π.χ.
Το να μπορείς να διαβάσεις η γλώσσα του σώματος και τα σημάδια που σου δίνει το “ακροατήριο” σου σημαίνει ότι έχεις και τη δυνατότητα να προσαρμόσεις τα λεγόμενά σου έτσι ώστε, για παράδειγμα, να εγείρεις ενδιαφέρον από κάποιον που βαριέται, να ηρεμήσεις κάποιον που έχει ένταση, και να επαναφέρεις κάποιον που έχει αφαιρεθεί.
Χαρακτηριστικά σημάδια που ερμηνεύονται θετικά:
Υπάρχουν όμως πάντα και θετικά σημάδια όπως για παράδειγμα το ενδιαφέρον, η χαρά, η απόλαυση.
Αν όταν μιλάς παρατηρήσεις αυτά τα σημάδια μπορείς να είσαι σίγουρος ότι μεταφέρει στο μήνυμά σου ξεκάθαρα και κρατάς το ενδιαφέρον του συνομιλητή σου.
- Σώμα στραμμένο προς εσένα και γερμένο μπροστά
- Πλατύ χαμόγελο και μικρές γραμμούλες στις άκρες των ματιών
- Νεύμα του κεφαλιού
Πως να χρησιμοποιήσεις την γλώσσα του σώματος για να διευκολύνεις την επικοινωνία σου στην καθημερινότητα
- Κάνε μία σφιχτή χειραψία
- Στάσου με το κεφάλι ψηλά, τους ώμους χαλαρούς και το στέρνο ανοιχτό
- Χαμογέλασε
- Διατήρησε την βλεμματική επαφή
- Χρησιμοποίησε χειρονομίες με τα χέρια σου ανοιχτά
- Απόφυγε να σταυρώσεις τα μπράτσα ή τους αστραγάλους
- Απόφυγε να βάλεις τα χέρια στις τσέπες
Η γλώσσα του σώματος στην OnLine εποχή
Τα τελευταία δύο χρόνια αντικαθιστούμε συνεχώς, όλο και περισσότερο την επαφή από κοντά με την διαδικτυακή επαφή και την βιντεοκλήση, και παρόλο που νομίζουμε ότι δεν φαίνεται η γλώσσα του σώματος μας κάνουμε λάθος. Από την στιγμή που συμμετέχουμε επικοινωνιακά με εικόνα, και ήχο έχουμε και εδώ την δυνατότητα να περάσουμε ολοκληρωμένο το μήνυμα μας.
Ξεκίνα από τα βασικά για να μπορέσεις να βοηθήσεις και τους αποδέκτες σου να λάβουν την επικοινωνία σου ολοκληρωμένα. Οπότε φρόντισε να:
- Στήσεις την κάμερα σου σωστά. Στο ύψος των ματιών, αρκετά κοντά για να επικοινωνήσετε με ενδιαφέρον αλλά όχι τόσο κοντά που να παραβιάζεται ο ζωτικός χώρος. Α, και να θυμηθείς να αφήσεις χώρο για τις χειρονομίες σου!
- Διατήρησε την βλεμματική επαφή. Κοίτα την κάμερα σαν να είναι κάποιος που κοιτάς στα μάτια.
- Άφησε ελεύθερο τον εαυτό σου στις εκφράσεις του προσώπου. Το πρόσωπο σου είναι το επίκεντρο της οθόνης σου, είναι το βασικό σου εργαλείο οπότε χρησιμοποίησε το σωστά! Θυμήσου να χαμογελάς!
Κλείνοντας θέλω να σου θυμίσω ότι η γλώσσα του σώματος μπορεί και να διαφοροποιείται κάποιες φορές ανάλογα με το πολιτισμικό υπόβαθρο και την κουλτούρα. Κάποιες χειρονομίες π.χ. είναι θετικές σε ένα μέρος του κόσμου και προσβλητικές σε άλλο. Αν δεν είσαι σίγουρος ότι καταλαβαίνεις σωστά το νόημα των λόγων κάποιου ρώτησε ευθέως.
Άλλωστε η μη λεκτική επικοινωνία υπάρχει για να συμπληρώνει την λεκτική όχι να την υποκαθιστά!
Με αγάπη,
(photo credits: getty images)
No Comments