Μπήκε ο Σεπτέμβριος και γνωρίζω ότι η αγωνία πολλών μαμάδων και μπαμπάδων είναι η έναρξη του σχολικού έτους.
Νιώθετε αγχωμένοι, ανήσυχοι και φοβισμένοι, και ποιος ξέρει άραγε πως νιώθει το παιδί!
Όχι, όχι δεν αστειεύομαι καθόλου. Η αλήθεια είναι πως όταν ξεκινάει το παιδί μας το σχολείο για πρώτη φορά, ξεκινάει δηλαδή την Πρώτη τάξη του Δημοτικού οι γονείς συνήθως είμαστε τόσο αγχωμένοι όσο κι αυτό. Είναι κάτι απόλυτα φυσιολογικό καθώς κι οι δύο ουσιαστικά κάνουμε κάτι για πρώτη φορά: αυτό πάει στο σχολείο πρώτη φορά κι εμείς είμαστε οι γονείς που το παιδί τους πάει σχολείο πρώτη φορά.
Φυσικά και μέχρι τώρα έχει ήδη πάει ίσως παιδικό σταθμό, σίγουρα προ νήπιο και νήπιο. Η Πρώτη δημοτικού όμως σηματοδοτεί στο μυαλό των περισσότερων γονέων την αρχή του “πραγματικού” σχολείου. Όπως ακούω συχνά να λένε πολλές μαμάδες στα παιδιά τους “Τώρα θα πας στο Μεγάλο σχολείο”.
Και ο μεν κι οι δε ερχόμαστε αντιμέτωποι με κάτι άγνωστο. Οπότε στην ουσία είναι ένα θέμα που μας αγγίζει από κοινού, κι οι γονείς καλούμαστε να στηρίξουμε και να βοηθήσουμε τα παιδιά μας για την καλύτερη δυνατή διαχείριση αλλά και να δημιουργήσουμε τις βάσεις για τις επόμενες σχολικές χρονιές που θα ακολουθήσουν.
Είναι καλό να αντιληφθούμε ότι δεν έχει τόση σημασία αν το παιδί έρχεται για πρώτη φορά σε επαφή με την έννοια σχολείο – π.χ. αρχίζει παιδικό σταθμό η νηπιαγωγείο – ή αν πηγαίνει π.χ. πρώτη δημοτικού που ίσως για τους περισσότερους σηματοδοτεί το “σχολείο”. Σημασία έχει να αντιληφθούμε την λογική του “κάνω κάτι για πρώτη φορά” και πως διαχειριζόμαστε κάτι τέτοιο.
Κανένα πρόβλημα, έχει και το σχολείο τα δικά του κόλπα!
- Δημιουργήστε την κατάλληλη στάση: Τα παιδιά μαθαίνουν μέσα από εμάς. Παραδειγματίζονται από τη δική μας στάση και πράξη. Αν θέλω λοιπόν να αρέσει στο παιδί μου το σχολείο ξεκινώ από το να αρέσει σε εμένα το σχολείο. Αποφεύγω να χαρακτηρίσω αρνητικά, π.χ. “Ωχ, αρχίζει πρώτη δημοτικού τώρα θα είναι δύσκολα να δω πως θα τα βγάλει πέρα”. Από όλο αυτό το παιδί θα συγκρατήσει μονο το “ωχ-δύσκολο”. Αντιθέτως, στάσου στο σημείο αυτό, και δώσε την σημασία που αναλογεί στο γεγονός ότι αρχίζει το σχολείο. Είναι μία μετάβαση σε ένα νέο στάδιο για όλους στην οικογένεια, οπότε δεν αδιαφορώ γι’ αυτό και την προετοιμασία του, ούτε το πετώ στα “αζήτητα”. Το παιδί νιώθει αβέβαιο και ανασφαλές γι’ αυτό το νέο άγνωστο και στρέφεται σε εμένα για να νιώσει ασφάλεια. Νιώσε εσύ σίγουρη κι αυτό θα ακολουθήσει. Αν εσύ η μαμά νιώθεις βέβαιη ότι το σχολείο είναι ωραίο, κι η στάση σου είναι θετική τότε το παιδί νιώθει ασφαλές και σίγουρο για αυτό που έρχεται!
- Κάντε το άγνωστο, γνωστό: Η αιτία του άγχους και της ανησυχίας μας – μαμάδων και παιδιών – είναι το άγνωστο. Οι μαμάδες λοιπόν καλούμαστε να κάνουμε το άγνωστο γνωστό και να μάθουμε στο παιδί μας όλα αυτά που δεν ξέρει για την σχολική ζωή, ώστε να νιώσει πιο χαλαρά και άνετα (μέσα από αυτήν την διαδικασία θα θυμηθούμε κι εμείς πράγματα και θα ησυχάσουμε). Παρουσιάζουμε το σχολείο ως κάτι όμορφο και ενδιαφέρον. Εξηγούμε, σαν να διηγούμαστε μια ιστορία, τι γίνεται όταν φτάνουμε στο σχολείο, που πρέπει να πάει, σε ποιον αναφέρεται, τι θα κάνει εκεί, και πως να συμπεριφέρεται, που βρίσκει ό,τι χρειάζεται δηλαδή. Πιστέψτε με, θα σας ρωτήσει πολλές φορές ξανά και ξανά την ιστορία και είναι θεμιτό αυτό. Μόλις πάει στο σχολείο και δει να επιβεβαιώνεται η ιστορία σας θα νιώσει ασφαλής, θα νιώσει ότι γνωρίζει, θα χαλαρώσει κι τότε επιτέλους θα μπορέσει να αφεθεί και στην μάθηση και στην χαρά του σχολείου!
- Βοηθήστε το να εξοικειωθεί με το κτίριο: περάστε μερικές φορές με το αυτοκίνητο, ή περπατώντας έξω από το σχολείο και δείξτε του το κτίριο, την παιδική χαρά, τον κήπο και συμπεριλάβετέ τα στην ιστορία σας. Εμπλουτίστε λέγοντας π.χ. «το πρωί όταν φτάσεις στο σχολείο θα πας στη τάξη σου με τα άλλα παιδάκια και στο διάλειμμα θα βγείτε να παίξετε στις κούνιες που είδαμε χτες, θυμάσαι;”. Πολλά σχολεία οργανώνουν ημέρες για επίσκεψη με τα παιδιά, καθώς και καλοκαιρινή “προσαρμογή” που είναι ένας ακόμα καλός τρόπος εξοικείωσης.
- Διαβάστε του βιβλία για την σχολική ζωή: μαζί με την ιστορία που λέτε οι δυο σας ή κι οι τρεις σας, προσθέστε και κάποιο βιβλίο που περιγράφει την σχολική ζωή, τις συνθήκες, τις συμπεριφορές κλπ. Έτσι δημιουργείται ένα εξαιρετικό σημείο αναφοράς στο οποίο μπορέιτε κι οι δύο να προστρέχετε.
- Συναντηθείτε με συμμαθητές: είναι καλή ιδέα αν γνωρίζετε κάποια παιδιά από την προηγούμενη χρονιά, ή έχετε μιλήσει με γείτονες και ξέρετε ότι θα είναι στο ίδιο σχολείο να βρεθείτε οι γονείς και τα παιδιά ένα απόγευμα. Εσείς θα πιείτε ένα καφεδάκι και το παιδί θα κάνει νέους φίλους ώστε την πρώτη μέρα του σχολείου θα βρουν μικροί και μεγάλοι οικεία πρόσωπα.
- Περιγράψτε με λεπτομέρειες μία ημέρα στο σχολείο: λογικά έχετε ήδη ενημερωθεί για το πως θα δουλέψει φέτος το σχολείο, τι θα κάνουν, και ποια είναι η δασκάλα του παιδιού. Πείτε στο παιδί ότι η δασκάλα του λέγεται “κα Τάδε” και κάθε πρωί θα ξεκινάει την ημέρα παίρνοντας παρουσίες (εξηγήστε το παρών/παρούσα). Εξηγήστε του επίσης τι περίπου κάνουν όταν μαζεύονται όλα μαζί (π.χ. προσευχή, κλπ), τι κάνουν στον “κύκλο”, στο διάλειμμα, και στο φαγητό. Μάθετε του πως τρώμε, πως μαζεύουμε, πως πλενόμαστε, πράγματα που άλλωστε θα θέσει κι η δασκάλα ως κανόνες. Για το παιδί όλο αυτό είναι ένα πολύ ενδιαφέρον παιχνίδι!
- Εξηγήστε του το «σηκώνω το χέρι μου”: τι σημαίνει σηκώνω το χέρι μου; πότε σηκώνω το χέρι μου; Σηκώνω το χέρι μου αν θέλω να ρωτήσω κάτι την δασκάλα, ή να πω κάτι. Δεν μιλάω, ούτε πετάγομαι, περιμένω την σειρά μου μέχρι η δασκάλα να μου πει να μιλήσω. Σηκώνω το χέρι μου για να απαντήσω σε ερώτηση της δασκάλας.
- Δοκιμάστε την στολή: εάν το σχολείο σας έχει ορίσει στολή (συνήθως καθημερινή κι επίσημη για τις γιορτές) αγοράστε την νωρίς, και δοκιμάστε την. Μην την αφήσετε τελευταία στιγμή ώστε να εξοικειωθεί και με αυτήν την ιδέα το παιδί. Εξηγήστε του ότι φοράμε όλοι την ίδια ενδυμασία γιατί είμαστε μαθητές και ανήκουμε στο ίδιο σχολείο, κι ότι επίσης μπορεί έτσι να εντοπίσει κι άλλους μαθητές του σχολείου του ή του τμήματος του. Επίσης πρακτικά μιλώντας είναι καλό να δοκιμάσετε την στολή τώρα ώστε αν χρειάζεται μετατροπές (π.χ. κόντυμα, στένεμα) να προλάβετε να τα κάνετε.
- Δώστε του πρακτικές καθημερινές συμβουλές: πως να κρεμάσει το μπουφάν στην κρεμάστρα, πως να φυσήξει την μύτη του, αν δεν ξέρει κάτι να ρωτήσει την δασκάλα, κλπ. Να ξέρει τι να κάνει όταν δεν είστε εκεί εσείς.
- Να είστε θετικοί και ρεαλιστικοί: θα το ξαναπώ: να είστε θετικοί και ρεαλιστικοί στην περιγραφή σας. Μην παρουσιάσετε το σχολείο σαν λούνα παρκ! Σαφώς και είναι ωραίο να πηγαίνουμε σχολείο και περνάμε καλά εκεί αλλά δεν είναι παιδότοπος. Επίσης αποφύγετε να συνδέσετε το σχολείο με επιβραβεύσεις του τύπου “αν πας σχολείο σήμερα θα πάμε μετά στα καταστήματα να πάρουμε παιχνίδι”. Όχι, το ίδιο το σχολείο είναι το παιχνίδι, είναι η νέα εμπειρία και χρειάζεται να δώσουμε χώρο και χρόνο να την αφομοιώσει το παιδί. Μπορείς να πεις όταν γυρίσει το παιδί από το σχολείο “Καλώς τον. Πολύ θα ήθελα να ακούσω πως πέρασες την ημέρα σου σήμερα όταν θέλεις κι εσύ να μου πεις.”. Όλοι πάμε στο σχολείο, είναι ένα μεταβατικό στάδιο στη ζωή μας και είναι ωραίο γιατί μαθαίνουμε πολλά πράγματα, μαθαίνουμε τα γιατί και τα πως του κόσμου, κι έτσι μεγαλώνουμε κι εξελισσόμαστε!
Το σχολείο έχει μάθημα κι έχει και διάλειμμα!
Εξίσου διασκεδαστικά και τα δύο αν έτσι επιλέξουμε να τα δούμε και να τα μεταφέρουμε στο παιδί έτσι!
Tip 1: καλό είναι να θυμάσαι ότι δεν “πάμε Πρώτη δημοτικού” όλοι μαζί, το παιδί πάει. Είναι δική του διαδικασία, δική του ευθύνη και δική του χαρά και ικανότητα. Ας μην του το στερήσουμε αυτό.
Tip 2: Να θυμάσαι ότι το απλό και αληθινό “Είμαι σίγουρη ότι μπορείς, τελείωσες το νήπιο και άρα είσαι έτοιμη για την 1η δημοτικού” ως απάντηση στις ερωτήσεις του “μαμά θα τα καταφέρω;” είναι ό,τι καλύτερο!
Καλή Αρχή,
Με αγάπη,
No Comments